පුරාතන ලංකාවේ මිනිසුන් ප්‍රවාහනය

මෙය ලෝ ප්‍රකට කාල්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉතිහාස අංශයේ මහාචාර්යවරයෙකු විසින් විසින් සකස් කරන ලද පර්යේෂණ පත්‍රිකාවක සරළ අනුවර්තනයකි.

මෙවන් නීරස ලියවිල්ලක් මෙම බ්ලොගයේ පළ කිරීමට සිදුවීම පිළිබඳව පළමුව ඔබගෙන් සමාව අයදිමි.

-------------------------------------------------------------------

පුරාතන ශ්‍රී ලංකාවේ මිනිසුන් ප්‍රවාහනය

මූලික වශයෙන් මගේ අවධානය යොමුව ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාතන අර්ධ වැඩවසම් සමයෙහි මිනිසුන් ප්‍රවාහනය පිළිබඳව ඓතිහාසික සාක්ෂි ඇසුරෙන් යම් විග්‍රහයක් ඉදිරිපත් කිරීමයි. එකළ ප්‍රධාන වශයෙන්ම මිනිසුන් ප්‍රවාහනය කරන ලද්දේ මාර්ගස්ථව බව ඓතිහාසික සාධක මනාව පෙන්වා දෙයි. මෙම මාර්ග යනුද සරළ නිමැවුමකි. අවසාදිත පාෂාණ කැබලි සහ ෆොසිල ඉන්ධන නිෂ්පාදන අතුරුඵල මිශ්‍රකොට සරළ යන්ත්‍ර මගින් තැලීමෙන් මෙම මාර්ග නිමැවිනි. මෙම මාර්ගවල සමතල බව හෝ රේඛීය බව පිළීබඳ එකල පුරාතනයින් එතරම් තැකීමක් කොට නොමැති බවද දක්නට හැකිය. එමෙන්ම මෙම මාර්ග නඩත්තුවද එකල පාලන ව්‍යුහය වූ අර්ධ වැඩවසම් රාජ්‍යාධිකාරීන්ගේ පෞද්ගලික අභීමතය පරිදි සිදුවූ බවද ඇතැම් මූලාශ්‍ර පෙන්වා දෙයි.

එම වකවානුව වන විටද පොදු ප්‍රවාහන සේවා ඇරඹී තිබූ අතර ඒවා ඉතා ප්‍රාථමික මට්ටමේ පැවතී ඇත. මිනිසුන් ප්‍රවාහනයට මූලික වශයෙන්ම භාවිතා කොට ඇත්තේ සරළ යාන්ත්‍රික ඇටවුමකි. මෙය යකඩ, ඇලුමිනියම් ලෝහ වැනි දෑ භාවිතයෙන් තැනූ තරමක් විශාල සරළ ලෝහ පෙට්ටියක් වැනි යයි කිව හැකිය. මෙය මාර්ගය මත පහසුවෙන් චලනය කිරීම පිණීස එහි පහළ කොටසට රෝද කිහිපයක් සවිකොට තිබූ අතර එයට මිනිසුන් පැටවීම හා බෑම පිණිස පසෙකින් තරමක් විශාල කවුළු එකක් හෝ දෙකක් සාදා තිබිණී. මෙය මාර්ගය මත චලනය කිරීම පිණිස බලය ලබාගෙන ඇත්තේ ප්‍රාථමික ඉන්ධන ප්‍රභවයක් වන ෆොසිල ඉන්ධන පිරිපහදු කරගැනීමෙන් ලබාගන්නා ලද ද්‍රව හයිඩ්‍රොකාබන විශේෂයක් දහනය මගිනි. මෙම දහනය මගින් අධීක තාපයක්, ඉතා අමිහිරි උස් හඬක් මෙන්ම ඉතා විෂ සහිත රසායනික සංයෝගයන් විශාල ප්‍රමාණයක් වායු ගෝලය වෙත මුදා හැර ඇත. එමෙන්ම මෙය ක්‍රියාත්මකව පවතින මොහොතේ උක්ත මිනිස් බහාලුම තුල සැලකිය යුතු දෙදරුම් සහගත තත්වයක්ද පැවතී ඇත. එහෙත් එකල විසූ ජනයා මෙම මිනිස් බහාලුම සුවපහසු සේ සලකන ලද බවට ඇතැම් ඓතිහාසික සාධක සාක්ෂි දරයි.

මෙම බහාලුම තුල බහා මිනිසුන් ප්‍රවාහනය කිරීමේදී එය ක්‍රියාත්මක කිරීම පිණිස සෑම බහාලුමකටම අවම වශයෙන් ක්‍රියාකරුවන් දෙදෙනෙකු බැගින් වත් සිට ඇත. මිනිසුන් පැටවීම සහ බෑම නියාමනය කිරීම ඉන් එක් අයෙකු විසින් සිදු කර ඇති අතර අනෙක් ක්‍රියාකරු විසින් මෙම ඇටවුම මාර්ගය දිගේ නිශ්චිත ගමනාන්තයක් දක්වා චලනය වීම මෙහෙයවා ඇත. මෙහි බහාලුම්ගතව තම ගමනාන්තයට යාමට ඇවැසි වූ පුරාතන මිනිසුන් මාර්ගය දෙපස රැඳී මෙවැන්නක් පැමිණෙන තුරු බලා සිටීම එකල සුලබ දසුනක් වන්නටද ඇත. එවන් මිනිසුන්ට දීර්ඝ වේලාවක් බලා සිටීමට සිදු වන අවස්ථාවලදී අව් වැසි වලින් ආරක්ෂා වීමට විශේෂීත ආවරණ කුටි මෙම මාර්ග දෙපස තන් තන්හි ඉදිව තිබූ බව නූතන පුරාවිද්‍යා කැණීම් වලින් හෙළිව තිබේ.

මෙවන් මිනිස් ප්‍රවාහන යන්ත්‍රයක් අත්පත් කර ගැනීමේ සහ නඩත්තු කිරීමේ හැකියාව තිබී ඇත්තේ එකල තිබූ රාජ්‍යාධිකාරයට සහ අතළොස්සක් වන ධනවතුන් පිරිසකට පමණක් වන බැවින් මේවායේ මිනිසුන් ප්‍රවාහනය කිරීමේදී විශාල තදබදයක් පැවති බවට අනුමාන කල හැකිය. පළමු සයිබර් සංහාර යුගයේදී විනාශයෙන් ගැලැවුන, දැනට සංරක්ෂිතව පවතින මෙම පෞරාණික සාහිත්‍යමය සයිබර් ලේඛන කොටස ඒ සඳහා මනා සාක්ෂියක් සපයයි.

[උපුටාගැනීම]

"මා එක් අතකින් වැරෙන් ආධාරකයක එල්ලී සිටිමි. අසුනක ඉහල කොටස තෙරපී කලවයක් රිදුම් දෙයි. අනෙක් අතින් අල්ලා ගැනීමට අඟලක හෝ ආධාරකයක් අවට ඉතිරිව නැත. මා පසුපසින් දෙදෙනෙකු තෙරපෙයි. දහඩිය පිරුණු අතක් මා මුහුණ හරහා ගොස් කණුවක් අල්ලාගෙනය. දෙපසින් තෙරපෙන ස්ථුල මිනිසුන් දෙදෙනාගෙන් මා මිරිකී යන සෙයක් දැනේ.

මා කොන්ද මත තෙරපෙන කාගෙදෝ බාහුවක් අංශක කිහිපයකින් මා ඉදිරියට නවා ඇත. දෙපා වලට දමන දහඩිය හේතුවෙන් තැම්බුම් රස්නයක් කලිසම තුල රැ‍ඳෙයි. කමිසය දහඩියෙන් පෙඟී ඇත. දෑත් දෙපා හෝ කිසිදු ලෙසකින් චලනය කල නොහේ. මගේ ප්‍රමාණයට තරමක් කුඩාවට තැනූ මගේ හැඩයේ කූඩුවක මා සිර කොට ඇති සේය.

මගේ දෑස් මට්ටමට පහළින් පිහිටි කවුළුවෙන් දර්ශනය වන්නේ පාරේ කාණුව දක්වා පමණී. යන්තම් හිස හරවා බැලීමි. දහඩියෙන් පෙඟී තෙල් බේරුණු ගැහැණු පිරිමි මුහුණු යායක් අරමුණු රහිත වෙහෙසකර හිස් දෑස්වලින් උණුසුම වෑහෙන ඉහල වහලය දෙස නිහඬව බලා සිටිති. දුම් ගඳ, දූවිලි ගඳ හා මුසුව නැගෙන විලවුන් මුසු දහඩිය ගඳ නාසය කාරවයි.

තොරතෝංචියක් නැතිව ඇසෙමින් තිබූ වාහන එන්ජින් හඬ හා නළා හඬ යටපත් කරමින් බසයේ කැසට් යන්ත්‍රය ක්‍රියාත්මක වේ.

ඔබ දන්නෙහිද? මතක ඇති කලකින් මා විඳි රසවත්ම ගීතය එය බව දිවුරා කියත හැකිය....."

[උපුටා ගැනීම අවසන්]

උක්ත සයිබර් ලේඛණය ලියනය වූ පුරාතන අවධියේ ශ්‍රී ලංකාවේ මිනිසුන් දේශපාලනිකව යම් .................//

---------------------------------------------------------

මෙතෙක් වේලා මෙම ශාස්ත්‍රීය ලියවිල්ල කියවූ ඔබට ස්තුතියි. මෙහි ඉතිරි කොටස්ද පළකිරීමට මා හට අවශ්‍ය මුත්, මහාචාර්යවරයා විසින් මෙම පත්‍රිකාව තුල ගොඩනගනු ලබන ප්‍රවාදය, මෙවර ප්‍රාදේශීය සභා ඡන්ද ප්‍රතිඵල විශ්ලේෂණය කිරීමට ඔබ විසින් යොදාගැනීමට ඉඩ ඇති නිසා ඉන් වැලකෙන බව කරුණාවෙන් සලකන්න